نشانه روی در تیراندازی

بنام خدایی که به ما قدرت تفکر داد
ورزش های نشانه روی

ورزش چیست؟ آیا ورزش کردن انجام حرکات خاصی است؟ ورزش به تمامی گونه‌های فعالیت فیزیکی بدن گفته می‌شود که شرکت کنندگان آن می‌توانند به صورت منظم و سازمان یافته یا گاه به گاه در آن شرکت کنند و از آن برای بهبود تناسب اندامشان یا فراهم آوردن سرگرمی و تفریح بهره ببرند.
طبق تعریف فوق برخی از سرگرمی ها ،خود نوعی ورزش هستند . در این ورزش ها و بازی و سرگرمی هایی را معرفی می کنیم که نیاز به نشانه گیری خوبی دارند اگر شما هم به هدف گیری علاقه مند هستید حتما این مطلب را بخوانید
تیراندازی با تفنگ

یک ورزش رقابتی بر اساس دقت و سرعت است که به وسیله سلاح (تفنگ، تپانچه و ساچمه‌ زن) انجام می‌شود.این ورزش در رده‌ها و رشته‌های مختلف و در سه وضعیت خوابیده، نشسته و ایستاده برگزار می‌شود. مسابقات سلاح‌های تفنگ و تپانچه در مسافت‌های ۱۰، ۲۵، ۵۰ و ۳۰۰ متر برگزار می‌شود. برای مسافت ۱۰ متر، از سلاح بادی استفاده می‌شود و در مسافت‌های بیشتر سلاح خفیف مورد استفاده قرار می‌گیرد.

تیر اندازی با کمان

یراندازی با کمان یا تیر و کمان فعالیتی است که می‌تواند به عنوان ورزش یا برای شکار یا برای جنگ استفاده شود. ابزار تیراندازی از یک کمان منحنی شکل ویک تیر که سرش یک سنگ یا فلز نوک تیز بود تشکیل می شد و فرد تیرانداز با گذاشتن تیر درکمان و کشیدن آن تیر را پرتاب می‌کرد. تیراندازی با کمان در ۳ رشته کمان‌های کامپوند، ریکرو و سنتی برگزار می گردد

دارت
ورزش دارت را باید یکی از شاخه‌های ورزش و حتی آمادگی نظامی دانست که به نوعی آن را یک هنر می‌دانند: هنر پرتاب دارت. برای پرتاب دارت اگر با دست راست پرتاب می‌کنید پای راست را جلو بگذارید و اگر با دست چپ، پای چپ جلو قرار می‌گیرد. هیچگونه احتیاجی به قدرت یا سرعت ندارید اما در عوض دقت لازم است

آموزش اصول هدف گیری و تیراندازی با سلاح
همانطور که برای کار کردن اصولی با هر وسیله ی دیگر نیاز به تمرین است، برای کار کردن با تفنگ و اسلحه هم باید تمرین و مهارت داشته باشید
احتمالا شاید شما دوست داشته باشید (به صورت قانونی) شکار کنید، یا در مسابقات تیراندازی و غیره شرکت کنید. حتما باید نحوه ی کار کردن با اسلحه و تفنگ را بلد باشید تا بتوانید با دقت نشانه گیری کنید. اسلحه ها در مدل های مختلف وجود دارند، اما مهارت هایی که برای تیراندازی دقیق و صحیح وجود دارد، ساده و مشترک است.
نشانه روی(تشکیل خط دید و تیر)
نشانه روی در تیراندازی یکی از اصول تکنیکی بسیار مهم می باشد که موارد زیر باید رعایت گردد.
اطمینان از سالم بودن چشم لذا چشم تیرانداز باید معاینه شود
هم محور بودن عناصر مکانیکی یا اپتیکی سلاح ( یعنی جایی را که نشانه روی می کنیم همان جا تیر اصابت کند)
تخمین مسافت دقیق تا هدف
تنظیم مسافت روی دستگاه نشانه روی ( تنظیم شاخص مسافت با استفاده از طبلک و قرار دادن روی مسافت تخمین زده شده)
عدم جابجایی قنداق و گونه بعد از مکان یابی
عدم کج قرار دادن سلاح در بدن و مورب دیدن عناصر دید
عدم کج قرار گرفتن سر روی قنداق
توجه کامل به مگسک در موقع کشیدن ماشه و محو دیدن سیبل
عدم برداشتن سر بلافاصله بعد از شلیک برای دیدن محل اصابت
عدم تمرکز روی سیبل بجای تمرکز روی کل خط نشانه روی و بخصوص مگسک
چشم غالب تیرانداز باید مشخص شده باشد
توضیح : چشم غالب به چشمی گفته می شود که تیرانداز در موقع نشانه روی بتواند بهترین خط نشانه روی را تشکیل و انحراف دید نداشته باشد . و اصولا راست دستان چشم راست آنها و چپ دستان چشم چپشان غالب می باشد ولی بعضا این طور نیست ، لذا تیراندازان بوسیله کمک چشم پزشک یا مربی و یا توسط خود تیرانداز با انجام آزمایشات مختلف چشم غالب خود را شناسایی نماید
چشم غالب
عده ای از افراد تصور دارند تیراندازی و در نتیجه نشانه روی به چشم غالب و دست غالب ربطی ندارد واضح تر بگوییم اصلا نمی دانند که چشم و دست غالب چه معنایی دارند به همین علت تیراندازان مبتدی نمی توانند حالت درستی برای هدف گیری اتخاذ کنند و معمولا از حالات بسیار بی ثباتی استفاده کرده و سلاح را به جای آنکه جزیی از بدن قرار دهند مانند یک جسم اضافی و سنگین روی دست می گذارند در این مقاله سعی شده هر چند کوتاه و گذرا به این مشکلات پرداخته شود
در موضوع دست غالب چندان مشکلی وجود ندارد و می توان با حدود یک ماه تمرین(بسته به پشتکار تیرانداز)با هر دو دست حالت تیراندازی گرفت ولیکن تیر انداز حتما باید چشم غالب خود را بشناسد زیرا که عدم شناخت چشم غالب باعث خطا های فاحشی در تیراندازی حتی در مسافت های کمی مانند پنجاه متر می شود ، چشم غالب چشمی است که از چشم دیگر شما توانا تر است و مغز ورودی های آن چشم را به چشم دیگر ترجیح می دهد و بر چشم دیگر شما غالب است ،با توجه به اینکه زاویه دید هر چشم به جسمی که روبه روی شما قرار دارد متفاوت است عدم شناخت این امر تیراندازی را بسیار سخت و تقریبا غیر ممکن می کند ولی زیاد جای نگرانی وجود ندارد پیدا کردن چشم های غالب و مغلوب بسیار راحت و آسان است برای پیدا کردن چشم غالب ابتدا هدفی در رو به روی خود انتخاب کنید، ترجیحا هدف کوچک و شاخص بوده و فاصله شما تا هدف نه زیاد نزدیک و نه زیاد دور باشد
دستان خود را مانند تصویر زیر رو به روی خود قرار دهید

با دو چشم باز به سمت هدف نشانه روی کنید به طوری که هدف دقیقا وسط روزنه ایجاد توسط دو دست شما قرار بگیرد (روزنه هر چقدر کوچک تر باشد بهتر است اما در کوچک کردن روزنه زیاده روی نکنید!) سپس یک چشم را باز گذاشته و چشم دیگر را ببندید و از روزنه بدون حرکت دادن سر و دست به هدف نگاه کنید سپس با چشم دیگر نیز همین کارا انجام دهید سپس خواهید دید که با باز گذاشتن یک چشم نمی توانید هدف را ببینید ولی با بستن آن و باز گذاشتن چشم دیگر می توانید آنرا ببینید، چشمی که هدف را می بیند همان چشم غالب شما ست! این کار را به دفعات و در فواصل دور و نزدیک انجام دهید تا از نتیجه حاصله از این آزمایش اطمینان پیدا کنید
روش نشانه روی
مطمئن می شویم قنداق در محل ثابت خود قرار داده ایم
گونه را به آرامی از بالا به پایین روی قنداق قرار می دهیم
فشار روی قنداق را بحدی ادامه می دهیم تا چشم ما در مسیر خط نشانه روی قرار گیرد
فاصله چشم تا روزنه دید را کنترل می کنیم تا کم و یا زیاد نشود و حداقل چهار انگشت و حداکثر هفت انگشت را رعایت می نماییم نگاه خود را بدون توجه به سیبل از داخل روزنه به سمت مگسک هدایت و آنرا نتظیم می نماییم
توجه می کنیم که مگسک بطوری در روزنه قرار گیرد که فضای چپ و راست آن به یک اندازه و نوک آن با سطح چپ و راست روزه به یک اندازه باشد
سپس نیم نگاهی به سیبل می اندازیم که آیا خال در راستای مگسک قرار دارد یا نه ؟
تذکر مجدد: به هیچ وجه در نشانه روی ابتدا و بلا فاصله به سیبل نگاه نمی کنیم چون بدن بصورت غیر ارادی با سیل منطبق شده و ما متوجه انحراف جزئی و فشار عضلانی نمی شویم که نهایتا باعث پراکندگی تیر روی سیبل خواهیم شد.
در صورت انحراف آنرا بصورت ذکر شده در مکان یابی اصلاح می کنیم
سپس خط نشانه روی را طوری تنظیم می کنیم که مگسک زیر خال(به طوری که یک سفیدی بین سیبل و خال قرار داشته باشد) قرار می دهیم
تمام توجه را به خط سیر نشانه روی ( چشم ، روزنه دید ، مگسک ، خال )قرار می دهیم
ولی بعد از گرفتن خلاصی ماشه تمام توجه را روی مگسک متمرکز می نماییم
بعد از شلیک نگاه را از روی مگسک بر نمی داریم و سلاح را کنترل می کنیم که آیا سلاح به محل اول برای شلیک دوم برمی گردد یا نه ( در صورت برنگشتن ، مکان یابی و کنترل سلاح خوب نبوده و برای تیر بعدی سعی مجدد می کنیم
نشانه روی در تيراندازی
چنانچه میدانید برای نشانه روی از ابزاری بنام ابزار نشانه روی استفاده می شود. تقریبا در همه سلاحهای مسابقه هایی از ابزار نشانه روی که قابلیت تنظیم شدن را دارد می باشد استفاده می شود. ابزار نشانه روی از دو قسمت تشکیل شده است .1-ابزار نشانه روی که در بالای قبضه(دسته) سلاح و عقب اسلحه قرار گرفته و قابلیت تنظیم شدن را داراست.2- مگسک که در دیگر انتهای سلاح یعنی در قسمت جلو روی لوله سلاح تعبیه شده است که ثابت می باشد.در یک نشانه روی خوب و صحیح باید مگسک به وضوح از شیار ابزار نشانه روی دیده شود طوری که مگسک دقیقا در وسط شیار قرار گیرد و در عین حال بلندی ابزار نشانه روی و مگسک یکی باشند. (مراجعه به عکس). بدلیل همرنگ بودن (سیاه) رنگ مگسک و هدف/سیبل درست است که زیر هدف نشانه روی شود .اگر سیبل و یا هدف ما استاندارد باشد روی عدد 5 یا 6 هدف نشانه روی شود.با وجود اینکه ما عدد 5 یا 6 هدف را نشانه روی می کنیم باید ابزار نشانه روی اسلحه طوری تنظیم شود که تیر ما به 10 ثابت کند.خوب است در عین تیر اندازی هر دو چشم ما باز باشد. اگر این کار برایتان مشکل است جلوی چشم را به وسیله ای بپوشانید.اگر یکی از چشمها در موقع تیراندازی بسته شود باعث کشش در ماهیچه های صورت شده و تاثیر منفی بر مردمک چشم نشانه رونده می گذارد. وقتی نشانه روی می کنید یعنی وقتی از وسط شیار ابزار نشانه روی مگسک را دیده و آن را در زیر هدف قرار می دهید مهمترین اصل این است که مگسک را کاملا شفاف ببینید که در این حالت هدف و ابزار نشانه روی کمی تار دیده می شود

یکی از مهمترین اصل نشانه روی این است که تمرکز ما همیشه چه در هنگام نشانه روی چه در هنگام ماشه کشیدن و چه بعد از ماشه کشیدن به مگسک باشد
هدف گیری و تشکیل خط و تصویر نشانه
تشکیل خط و تصویر نشانه : هر گاه شکاف درجه و مگسک به وضع صحیح در امتداد شعاع چشم تیرانداز قرار گیرد ٬ خط نشانه بوجود آمده است و شکلی را که چشم تیرانداز می بیند ٬ تصویر خط نشانه گویند .
استقرار ابزار نشانه روی عبارتست از تعیین موقعیت ابزارهای نشانه روی اسلحه در رابطه با هدف ، آنطور كه تیرانداز می بیند هنگامی كه با اسلحه نشانه روی مي كند . تصوير ذهني صحيح عرصه تيراندازي شامل هم محوري صحيح ابزار نشانه روي با ابزار نشانه روي جلو كه بر جرم مركزي هدف قرار گرفته ، مي باشد . چشم مي تواند بر يك شيئي در يك زمان در فواصل مختلف متمركز شود . بنابرين آخرين تمركز چشم هميشه بر ابزار نشانه روي جلو است . هنگامي كه ابزار نشانه روي جلو بوضوح ديده مي شود ابزار نشانه روي عقب و هدف تيره و تار بنظر خواهد رسيد . هم محوري صحيح ابزار نشانه روي فقط مي تواند از طريق تمركز بر ابزار نشانه روي جلو تأمين شود . گلوله تيرانداز حتي اگر تصوير ذهني عرصه تيراندازي تا حدي خارج از مركز باشد اما با اين حال روي هدف بماند ، به هدف اصابت مي كند . بنابرين هم محوري ابزار نشانه روي از استقرار ابزار نشانه روي مهم تر است .
چون نگهداري اسلحه به حال سكون كامل غير ممكن است ، تيرانداز بايد ماشه را فشار دهد و هم محوري صحيح ابزار نشانه روي را حفظ كند ضمن اينكه اسلحه در حول و حوش مركز هدف حركت مي كند . اين حركت طبيعي اسلحه را به عرصه تاب يا پس و پيش رفتن اسلحه مي نامند . تيرانداز بايد تقلا كند تا حدود اين عرصه را از طريق كنترل صحيح تنفس ، فشار بر ماشه ، حالت گرفتن و محكم گرفتن اسلحه كنترل كند .
بدليل شعاع كوتاه ابزار نشانه روي طپانچه و رولور ، هم محوري ابزار نشانه روي براي دقت كار اهميت دارد . مثلاً اگر خطایي به اندازه 1/0 اينچ در هم مركز كردن ابزار نشانه روي جلو با ابزار نشانه روي عقب ايجاد شود ، گلوله تيراتداز نقطه هدف را حدود 15 اينچ در يك برد 25 متري از دست خواهد داد . خطاي يك دهم اينچي در هم محوري ابزار نشانه روي با افزايش برد ، در 25 متري 150 برابر مي شود .

تمركز بر ابزار نشانه روي جلو ضمن اعمال فشار مناسب بر ماشه به تيرانداز كمك مي كند تا در برابر اصرار به تكان خوردن ماشه مقاومت كند و لحظه واقعي شليك را پيش بيني كند . غلبه بر فشار ماشه و هم محوري ابزار نشانه روي نياز به تمرين دارد . مربيان بايد ايستگاه هاي همزمان آموزشي را مورد استفاده قرار دهند يا براي افزايش مهارت تيراندازان از گستره هاي تيراندازي استفاده كنند .
نشانه روی عبارت است از کلیه اقداماتی که تیرانداز به منظور اصابت گلوله به هدف انجام میدهد و شامل دو مرحله است
الف : نشانه روی صحیح

خط نشانه عبارتست از شعاعی از دید چشم تیر انداز که از شکاف درجه و نوک مگسک گذشته و بهزیر خال سیاه منتهی میگردد .
تصویر خط نشانه: عبارتست از نقطه زیرین خال سیاه که تیرانداز آنرا بعنوان نقطه ثابت هدف در نظر گرفته و نشانه روی همیشه به این نقطه انجام میگیرد .بدیهی است که این نقطه در امتداد دیگر ؛ یعنی شکاف درجه و نوک مگسک است .
ب : وضعیت صحیح تیراندازی: رعایت نکات ضروری در تیراندازی نقش مهمی دارد که در زیر ضمن توضیح حالات مختلف تیراندازی نکات ضروری را نیز گوشزد می نماییم
1:حالت ایستاده
در وضعیت ایستاده پاها به اندازه عرض شانه باز شده و بعد پای راست را به همان اندازه بطرف عقب می کشیم (بطوری که پای راست عمود بر پای چپ باشد) و بدن کمی متمایل به جلو باشد . محل قنداق در گودی شانه زیر استخوان ترقوه ، دست راست روی دستگاه چکاننده ، انگشت سبابه روی ماشه ، انگشت شست روی ضامن و با دست چپ رو پوش لوله را می گیریم.
2:حالت نشسته
این حالت پای چپ عمود بر زمین ، کف پای راست یا کاملا زیر نشیمنگاه قرار می گیرد و یا پنجه روی زمین و پاشنه زیر نشیمنگاه قرار گرفته و دست چپ روپوش لوله و دست راست قبضه تپانچه ای شکل را می گیرد .
3:حالت دراز کش
بند استفاده نموده و اسلحه را به سینه می چسبانیم و به این ترتیب عمل می کنیم: پای چپ مانند حالت ایستاده جلو می آید ، پای راست زانو زده بروی زمین تکیه می کند . دست راست روی زمین قرار می گیرد ، پای چپ را همزمان با خوابیدن بدن و قرار گرفتن آرنج روی زمین دراز می کنیم ؛ بدون اینکه اسلحه با زمین تماس حاصل کند . در این حالت که پاها دو برابر عرض شانه باز و آرنجها روی زمین قرار می گیرد ،نشانه روی و تیراندازی می کنیم.
4:حالت هجومی
این حالت چون مختص سلاحهای نظامی که وضعیت برگه ناظم آتش در حالت رگبار را دارا می باشند ؛ از ذکر آن خودداری می گردد
ج : عمل انگشت روی ماشه : ین عمل یکی از اعمال بسیار مهم در مواقع تیر اندازی است و در مورد آن بایستی به نکات زیر توجه نمود
1.دقت نمایید که اسلحه کاملا مستقر شده باشد
2.برای کشیدن ماشه از بند دوم انگشت سبابه استفاده نمایید
3.یک نشانه روی اولیه انجام دهید
4.گرفتن خلاصی ماشه و نگه داشتن آن ( وقتی که 1/3 اول ماشه را می کشیم تفنگ عمل نمی کند)
5.از آنجایی که در موقع نفس کشیدن قفسه سینه حرکت می کند ، و این حرکت در وضعیت تفنگ اثر می گذارد باید موقع تیر اندازی در این مرحله نفس را در سینه حبس کنیم
6.اکنون که هیچگونه حرکتی نا خود آگاه در تفنگ ایجاد نمی شود ؛ دوباره نشانه روی دقیق نموده آماده شلیک می شویم
7.وقتیکه 2/3 بقیه ماشه را می کشیم ، چخماق رها شده و تفنگ شلیک می کند
د : تخمین مسافت و بستن درجه صحیح بر روی تفنگ :
اول__ تخمین مسافت:
رای تخمین مسافت باید تمرین زیادی نمود. برای تمرین؛ فاصله خودتان را تا یک جسم در نظر گرفته؛ فاصله آنرا تخمین بزنید و بعد قدم شمار کنید (حدودا هر 125 قدم صد متر می باشد و هر 12/5 قدم ده متر می باشد) تکرار این کار با هدفهای مختلف با فاصله های مختلف تخمین زده شده ؛ اختلاف فاصله تخمینی را ؛ با فاصله حقیقی بدست آمده توسط قدم شمار ؛ کم می کند و کلا درصد خطای ما را پایین می آورد.
روش دیگر تمرین تخمین مسافت به این ترتیب است که ابتدا 5 نفر را با تجهیزات کامل انفرادی تعیین شده بسته به برد تفنگ در 20 یا 200 و 30 یا 300 و 50 یا 500 متری ( اعداد 2 رقمی برای تفنگ بادی و ارقام 3 رقمی برای فنگ شکاری یا جنگی ) مسقر می کنیم و به آنها از فاصله 10 یا 100 متری ( و با شماره یک ) نگاه می کنیم و مشاهدات خود را به خاطر می سپاریم ؛ انجام کارهای بالا و موارد مشابه دقت تیر انداز را در تخمین مسافت صحیح بالا می برد
دوم __ بستن درجه صحیح:
ه : تیراندازی با آهنگ منظم و مداوم:
در تیراندازی باید فاصله بین تیرها با هم متناسب باشد ؛ یعنی نباید تیرها با فاصله زمانی مختلف شلیک شوند. زیرا این اختلاف فاصله در شلیکها ؛ باعث تنفس و تکان خوردن اسلحه و این تکانها باعث جابجایی خط نشانه روی می شود .

تهیه کننده و تایید کننده : طیبه مرادی(معاون مالی-دبیر آمادگی دفاعی)